زمانی که شما دچار تپش قلب، احساس فشار و درد در قفسه سینه و تنگی نفس می شوید، ناخودآگاه نوعی نگرانی و اضطراب از بیماری قلبی و سکته قلبی در شما ایجاد می شود. در این حالت افتراق اینکه شما دچار حمله قلبی شده اید یا اینکه موضوعی کم اهمیت تر از سکته قلبی دارید، بسیار مهمّ است برای اینکه تأخیر در بررسی و درمان حملات قلبی می تواند بسیار خطرناک باشد.

حمله پانیک یکی از مواردی است که می تواند علایم سکته قلبی را تقلید نماید. بسیاری از علایم و نشانه های حمله قلبی و حمله پانیک مشابه هم هستند و بسیاری از افراد در تشخیص این دو دچار اشتباه می شوند.

در این نوشته سعی داریم به علایم و نشانه های این دو مورد بپردازیم.


حمله قلبی

حمله قلبی در اثر انسداد عروق کرونر قلب ایجاد می شود. علایم حمله قلبی بصورت ناگهانی و یکباره ایجاد می گردند و شایعترین علامت احساس فشار و درد سوزشی در ناحیه پشت قفسه سینه است. البتّه علایم دیگری مانند احساس تنگی نفس، درد ناحیه پشت و گردن، تهوع و استفراغ، سرگیجه و ضعف هم می توانند ایجاد شوند که این نوع از علایم در خانمها بیشتر بروز می کنند.

این علایم در زمان حمله قلبی دیده می شوند:

درد و فشار بر روی سینه به ویژه پشت جناق سینه

درد سینه با انتشار به گردن، شانه ها و پشت

تنگی نفس

احساس سبکی سر و سرگیجه

خستگی و ضعف

احساس نزدیک به مردن

تهوّع و استفراغ

تعریق

تپش قلب


ریسک فاکتورها و عوامل زمینه ساز برای حمله قلبی عبارتند از:

مصرف سیگار و دخانیّات

فشارخون بالا

دیابت قندی

چربی خون بالا

اگر شخص یکی یا بیشتر از این عوامل خطر را داشته باشد احتمال زیاد وجود دارد که درد قفسه سینه و علایم وی از مسایل قلبی و حمله قلبی باشد.

حمله پانیک

 طبق تعریف حمله پانیک به احساس ناگهانی ترس و اضطراب شدید گفته می شود که بعد از مدّت کوتاهی از بین میرود و با حداقل 4 عدد از نشانه های زیر همراه است:

ترس و نگرانی شدید

ترس از دست دادن کنترل

ترس از مرگ

احساس جدایی از محیط

احساس تپش قلب و ضربانات شدید

احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه

احساس سرفه

تهوع

تعریق

لرزش دستها و بدن

تنگی نفس و گرسنگی هوا

احساس گزگز و سوزن سوزن شدن در انگشتان و لب

احساس گرمی یا سردی

سرگیجه و سبکی سر

اگر حملات پانیک موجب اختلال در زندگی یا مشکل در روابط شخصی و اجتماعی شود، به اختلال پانیک تبدیل خواهد شد.

تفاوت ها

لوکیشن و کیفیت درد

 برای حمله های قلبی درد سینه بصورت احساس فشار یا سوزش در ناحیه پشت جناق سینه ایجاد می شود و درد یک حالت مبهم و پخش دارد و بصورت یک نقطه احساس نمی شود. دردهایی که بصورت نقطه ای هستند و با لمس نوک انگشت تشدید می شوند، در بیشتر موارد ناشی از اضطراب و پانیک هستند و کمتر احتمال دارد که از حمله قلبی باشند.

دردهای ناشی از حمله قلبی می توانند به ناحیه گردن، پشت قفسه سینه و بازوها منتشر شوند. دردهای ناشی از حمله پانیک بیشتر از همه در ناحیه بالای سمت چپ قفسه سینه و زیر پستان چپ و بصورت یک نقطه دردناک احساس می شوند.

همواره درد قفسه سینه خود را جدّی بگیرید و صرفاً با توجّه به نوع علایم، حمله قلبی را نادیده نگیرید. هر زمان درد قفسه سینه مهمّ داشتید لازم است هر چه سریعتر با اورژانس تماس بگیرید.

علایم همراه

 هم حملات پانیک و هم حملات قلبی می توانند با یکسری علایم مشترک همراه باشند. از قبیل:

تنگی نفس

احساس سرگیجه و سبکی سر

تهوّع و در مواردی استفراغ

تعریق

احساس نزدیک به فوت

در افراد با حمله قلبی احساس ضعف، خستگی و سرگیجه شایعتر هستند.

در افراد با حمله پانیک علایمی مانند لرزش دستها، احساس گزگز در انگشتان دست و لب، ضربان قلب بالا و تپش قلب هم دیده می شوند.

طول مدّت علایم

 علایم پانیک معمولاً در زمان شروع سریع هستند که مشابه با حمله قلبی است و در مدّت 10 دقیقه به حداکثر خود رسیده و معمولاً بعد از نیم ساعت از بین می روند. این موضوع برخلاف حملات قلبی است که در آن علایم تا زمانی که رگ مسدود شده قلبی باز نشود، ادامه پیدا می کند و می تواند بیشتر از نیم ساعت هم طول بکشد و رفته رفته فرد بدحال تر می شود.

شروع کننده و استارتر

 علایم حمله قلبی می توانند هم بدنبال فعالیت و ورزش شروع شوند و هم در زمان استراحت. استرس های روحی و جسمی هر دو می توانند موجب شروع خملات قلبی شوند. حملات پانیک عموماً به دنبال اضطراب یا استرس هاس روحی آغاز می شوند. البتّه استرس هم می تواند در همان لحظه باشد که غالباً به اینگونه است یا بعد از چند ساعت یا روز ایجاد شود.

هیجانات روحی مانند عصبانیت، دعوا و مشاجره در هر دو مورد می توانند شروع کننده و استارتر علایم بعدی باشند و این موضوع می تواند به اشتباه در تشخیص علایم منجر شود.

در زمان بروز علایم چه باید کرد؟

 حمله قلبی بیماری بسیار مهمی است که در صورت عدم درمان و عدم توجّه می تواند با عوارض ناگواری همراه باشد. به همین دلیل در همه افرادی که برای بار اوّل دچار علایم مشکوک بین حمله قلبی و حمله پانیک هستند، توصیه میشود که بلافاصله با اورژانس 115 تماس بگیرند یا سریعاً به درمانگاه یا نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نمایند.

در فرادی که چندین بار حملات پانیک داشته اند و در بررسی های قبلی مشکل قلبی نداشته اند، در صورت بروز علایم مشابه با حملات قبلی می توانند از درمانهای ضد اضطراب و استراحت استفاده نمایند.

بازهم تأکید بر این است که علایم قلبی در زمان بروز جدّی گرفته شوند و اینکه در مرحله اول علایم قلبی را به اضطراب و پانیک نسبت بدهیم و در صدد درمان آن نباشیم، صحیح نیست.