عملکرد و معرفی دارو
- هیدروکلرتیازید، یکی از داروهای مهم و موثر در درمان بیماری فشارخون بالا است.
- این دارو مانع جذب سدیم در لوله های دیستال کلیه می شود.
- این دارو به خانواده داروهای تیازیدی که دیورتیک هستند و موجب دفع سدیم از کلیه می شوند، تعلق دارد.
- به نظر می رسد داروهای تیازیدی با مکانیسم دیگری غیر از دفع سدیم هم موجب کاهش فشارخون می شوند.
- این دارو دارای خاصیت ادرار آوری (دیورتیک)، خفیف است و با دفع سدیم از بدن می تواند منجر به دفع آب از کلیه ها گردد.
- داروهای تیازیدی موجب دفع سدیم از کلیه شده و به جای آن موجب جذب کلسیم از کلیه ها می گردند. از این خاصیت دارو برای کاهش تولید سنگ های کلیوی و درمان چوکی استخوان استفاده می شود.
اشکال و انواع دارو
- هیدروکلرتیازید به صورت کپسول و قرص های 12.5 ، 25 و 50 میلی گرمی موجود است.
- این دارو برای کودکان و افرادی که قادر به بلع نیستند، به صورت سوسپانسیون هم تولید شده است.
- هیدروکلرتیازید با توجه به اثربخشی موثر در درمان فشارخون بالا، به صورت ترکیبی با بقیه داروهای فشارخون هم تولید شده است مانند ترکیب با لوزارتان، کاپتوپریل، آملودیپین وبسیاری دیگر از داروهای فشارخون.
- برند اصلی دارو بنام Microzide و به شکل کپسول و قرص است.
- در ایران شرکت های مختلف با اسامی و بسته بندی های متعددی این دارو را عرضه کرده اند. لذا باید توجه کنید که به دلیل اختلاف ظاهری یک یا چند نوع از این دارو را همزمان مصرف نکنید.
کاربرد و فواید
- مهم ترین استفاده این دارو در کنترل فشارخون بالا است. این دارو برای درمان فشارخون بالا در افراد بالغ و کودکان بالای 6 سال تایید شده است.
- برای کاهش ادم ناشی از نارسایی قلب و کبد و استفاده از کورتون
- برای جلوگیری از ایجاد سنگ های مجاری ادراری
- برای درمان پوکی استخوان
- برای درمان دیابت بی مزه
دوز و زمان مصرف
- میزان مصرف و دوز این دارو کاملا به شدت بیماری و پاسخ دهی بدن بیماران وابسته است.
- هیدروکلرتیازید با دوز کم در حد 12.5 تا 25 میلی گرم در روز دارای حداکثر اثربخشی بوده و برای بیشتر موارد مصرف بیشتر از این لازم نیست.
- این دارو معمولا یک بار در روز مصرف می شود ولی بسته به دوز دارو و شدت علایم بیمار از چند روز یک بار و منقطع تا دو یا سه بار در روز قابل افزایش است.
- ترجیح خاصی برای مصرف دارو در شبانه روز وجود ندارد.
- این دارو را می توان با غذا یا با معده خالی استفاده کرد.
عوارض دارو
- مهم ترین وجدی ترینعارضه این دارو افت فشارخون است. در صورت مصرف بیش از حد نیاز بدن یا در صورت عدم مصرف مایعات و تشنگی، احتمال دارد شما دچار ضعف، سرگیجه به ویژه در زمان بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده شوید.
- دفع آب و الکترولیت های بدن، به صورت ضعف و بیحالی ناشی از کاهش آب بدن به ویژه به دنبال عدم مصرف مایعات و کارکردن در هوای گرم
- ایجاد گلوکوم (آب سیاه) و درد چشم همراه با کاهش دید چشم.
- افزایش سطح اسید اوریک خون و تشدید نقرس
- افزایش کلسترول و تری گلیسرید خون
- افزایش قند خون و افزایش احتمال ابتلا به دیابت
- برخی از افراد به این دارو حساسیت نشان می دهند. میزان حساسیت می تواند از مقادیر خفیف مانند خارش دست و پا و کهیر ساده تا مقادیر شدیدتر همچون جوش های دست وصورت وبدن و آنژیو ادم متفاوت باشد.
- آنژیوادم به صورت تورم صورت و لبها و احساس تنگی نفس و خفگی بروز می کند و احتیاج به ویزیت اورژانسی دارد.
چند نکته مهمّ
- افرادی که این دارو را مصرف می کنند باید از دریافت مایعات و آب کافی مطمئن باشند، مگر اینکه به دلیل شرایط دیگر مصرف مایعات زیاد توسط پزشک منع شده باشد.
- روزه داری و تشنگی طولانی مدت در افرادی که این دارو را مصرف می کنند، توصیه نمی شود.
- اندازه این دارو ثابت نبوده و بسته به شرایط بیماری و نظر پزشک در فواصل معین قابل افزایش یا کاهش است.
- مصرف الکل تمام عوارض این دارو را تشدید می کند. لذا در زمان استفاده از این دارو الکل مصرف نکنید.
- بلند شدن ناگهانی از حالت نشسته یا خوابیده می تواند موجب سرگیجه وضعیتی و حتی افتادن و سنکوپ گردد. لذا در این مواقع به آهستگی بلند شوید و از ایستادن طولانی مدت اچتناب کنید.
- کودکان، افراد مسن، افراد با بیماری زمینه ای مانند مشکلات کبدی، کلیوی و دیابت در معرض عوارض بیشتری از این دارو هستند.
تداخل با غذا و سایر داروها
- تداخل دارویی یعنی این که مصرف دارو یا داروهای دیگر که برای بیماری های قلبی یا غیرقلبی تجویز شده است می توانند با مکانیسم های مختلفی موجب کاهش یا افزایش اثر این دارو گردند. بعنوان مثال برخی از داروها موجب افزایش تجزیه دارو در کبد یا افزایش دفع از کلیه شده و اثر دارو را کاهش می دهند. برعکس برخی دیگر از داروها، موجب کاهش تجزیه یا کاهش دفع دارو شده و موجب افزایش اثر دارو در بدن می گردند.
- داروهایی که به عنوان تداخل مطرح می شوند، نباید موجب نگرانی یا قطع خودسرانه دارو گردند. اگر شما با همزمان این داروها را مصرف می نمایید، در اولین فرصت با پزشک خود مشورت نمایید.
- آلوپورینول
- آسپیرین و بقیه NSAID ها مانند بروفن و دیکلوفناک
- کورتیکوستروییدها مانند پردنیزولون و دگزامتازون
- اسپیرنولاکتون
- تریامترن
- پرازوسین
- تامسولوسین
- دیگوکسین
- سیکلوسپورین
- لیتیم
دکتر امیرفرهنگی - متخصص قلب
دیدگاه خود را بنویسید