نیترات بیش از 100 سال است که در درمان آنژین ها به عنوان پایه اصلی درمان مطرح بوده است. امروزه از نیتراتها برای درمان حملات حاد آنژین (به صورت اسپری دهانی یا قرص های نیتروگلیسیرین زیرزبانی) و هم چنین برای درمان آنژین مزمن (به صورت قرص یا به صورت پماد پوستی) استفاده می شود تا از بروز آنژین جلوگیری کند.

نیترات چگونه کار می کند؟

نیترات ها با گشاد کردن شریان ها و رگ ها ، هم در قلب و هم در جاهای دیگر بدن ، کار می کنند. این اتساع عمومی رگ های خونی باعث کاهش استرس روی عضله قلب می شود و در نتیجه میزان اکسیژن مورد نیاز قلب را کاهش می دهد. کاهش نیاز اکسیژن قلب این امکان را می دهد تا حتی با وجود تنگی عروق کرونر ، عضله قلب بدون ایجاد ایسکمی ، کارهای بیشتری انجام دهد.

نیترات همچنین شریانهای کرونر را گشاد می کند. البته در عروق کرونر که دارای پلاکهای چربی خون هستند ، اثر گشادکنندگی نیتراتها قابل توجه نیست . با این حال ، در مبتلایان به آنژین پرینزمتال -که تا حد زیادی در ایجاد اسپاسم عروق کرونر ایجاد می شود- نیترات ها بسیار مفید هستند.

انواع مختلف داروهای نیتراتی

نیتروگلیسیرین زیرزبانی (SL) (نیتروگلیسیرین که به سرعت از زیر زبان جذب می شود) قدیمی ترین شکل نیترات ها است که در درمان درد قلبی مورد استفاده قرار گرفته است. نیتروگلیسیرین زیر زبانی سریعترین راه برای تسکین آنژین ناشی از ورزش یا استرس است و معمولاً در عرض چند دقیقه باعث بهبودی درد سینه می شود.

همچنین ، مصرف نیتروگلیسیرین زیرزبانی درست قبل از انجام فعالیتهایی که احتمالاً باعث ایجاد علائم می شوند (مانند بالا رفتن از تپه یا راه رفتن در سرما) می تواند به جلوگیری از بروز آنژین کمک کند. نیتروگلیسیرین زیرزبانی در طی دو دقیقه گشاد کردن رگ های خونی را شروع می کند و اثر آن تا 30 دقیقه می تواند ادامه یابد.

اسپری نیتروگلیسیرین که دارو را به وسیله یک اسپری به دهان منتقل می کند ، در حقیقت همان داروی زیرزبانی است و همانند آن کار می کند و یک روش دیگر برای رساندن سریع داروی نیتروگلیسیرین به بدن است.

نیتراتهای با اثر سریع و کوتاه مدت (زیرزبانی و اسپری) باید همواره به وسیله فرد بیمار حمل شوند و در دسترس وی باشند.

نیتراتهای طولانی مدت (مانند قرص ها یا پماد پوستی) که بیشتر برای کاهش درد سینه مزمن و جلوگیری از بروز درد سینه در طول کارهای مختلف روزانه مورد استفاده قرار می گیرند ، در اصل انتخاب دوم درمان درد سینه بعد از بتابلوکرها هستند و در صورت عدم تحمل بتا بلاکرها (درمان خط اول) توسط بیمار یا باقی ماندن درد سینه بعد از استفاده از بتابلوکرها تجویز می شوند.

رایج ترین شکل قرص نیترات ها ، نیتروکانتین (Sustac) و ایزوسورباید دی نیترات (Isordil ، Sorbitrate) است. اثر داروهای نیترات خوراکی بر رگهای خونی تقریباً 30 دقیقه بعد از مصرف آغاز می شود و تا شش ساعت ادامه دارد.

در افرادی که دردهای سینه مقاوم و حتی در حال استراحت دارند ، از پمادهای نیترات استفاده می شود. در این روش پماد نیتروگلیسیرین بر روی تکه های کاغذ به طول یک یا دو اینچ مالیده شده و بر روی پوست شکم یا سینه چسبانده می شود. در این روش نیتروگلیسرین برای 8 تا 12 ساعت از راه پوست به بدن می رسد.

 مقاومت بدن به نیترات

بزرگترین مشکل استفاده از نیتراتهای طولانی مدت پدیده "تحمل" است. تحمل نیترات بدان معنی است که در هنگام استفاده از نیترات در طولانی مدت ، مزایای استفاده از نیترات درمانی کاهش می یابد. به زبان ساده تر ، هنگامی که رگ های خونی همیشه در معرض نیترات ها هستند ، پاسخ آنها به نیترات رفته رفته کاهش پیدا می کند  و اثر ضد آنژین دارو از بین می رود.

بهترین راه حل این مشکل و ایجاد حساسیت مجدد به دارو ، عدم مصرف دارو به مدت 12 ساعت است. باید مصرف داروهای نیتراتی را طوری برنامه ریزی کرد که در فواصل روز یا شب به مدت 12 ساعت از داروهای نیتراتی استفاده نشود. این وقفه باعث می شود تا مجددا رگهای بدن و قلب به داروهای نیتراتی پاسخ دهند.

 سایر اقدامات احتیاطی با نیترات

نیترات را نباید در بیماران مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک هستند استفاده کرد. این کار باعث می شود که در این بیماران انسداد مسیر خروجی قلب ، تشدید شود.

در بیمارانی که از ویاگرا (سیلدنافیل) یا سایر داروهای مشابه برای اختلال عملکرد نعوظ استفاده می کنند ، نباید از نیتراتها استفاده کرد. مصرف همزمان نیترات و ویاگرا با هم می توانند به کاهش شدید فشار خون منجر شود.

شایع ترین عوارض جانبی نیترات ها سردرد و گرگرفتگی است. هم چنین در افرادی که از داروهای ضد فشارخون بالا استفاده می کنند ، سرگیجه ناشی از افت فشار خون نیز می تواند رخ دهد.

بیماران با سابقه سردردهای میگرنی اغلب نمی توانند نیترات را تحمل کنند.