نکات کلیدی
- یک مطالعه علمی که توسط موسسه ملی سلامت آمریکا منتشر شده است نشان می دهد که مصرف آب به حد کافی در افراد می تواند خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را کاهش دهد و باعث افزایش عمر افراد گردد.
- میزان مصرف آب افراد به احساس تشنگی، شغل فرد، وضعیت اجتماعی و مالی و در دسترس بودن آب بستگی دارد.
- این مطالعه نشان داد که شاید در شرایط کم آبی برخی از افراد احساس کم آبی نداشته باشند و لازم است بصورت ویژه حواسشان به مصرف آب و هیدراته بودن باشد.
آب یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده بدن است و تمام سلولها و اعضای بدن در بستری از آب و الکترولیت‌ها فعالیت می کنند. حفظ آب کافی برای بدن و تعادل مابین آب و املاح مهم بدن مانند سدیم و پتاسیم، نقش اساسی و محوری در عملکرد اعضای بدن و به ویژه سیستم قلبی و عروقی دارد. اخیراً در یک مطالعه علمی نشان داده شده است که مصرف آب کافی و اصطلاحاً هیدراته بودن بدن، می تواند مانع پیری و باعث عمر طولانی تر انسان شود.
در این مطالعه افرادی که به حد کافی از مایعات و آب استفاده کرده بودند، سالم تر بودند، علایم پیری را کمتر از بقیه نشان دادند، کمتر افسردگی و خمودی داشتند، کمتر از بقیه به بیماریهای مهم و مزمن دچار شدند و در نهایت هم این افراد عمر طولانی تری داشتند.
موسسه ملی سلامت آمریکا - NIH، برای این مطالعه از داده‌های بهداشتی و اطلاعات پزشکی نزدیک به ۱۱۰۰۰ نفر استفاده کرده است که این افراد به مدت ۲۵ سال تحت نظر بودند. در این مدت شرکت کنندگان از نظر بروز بیماریهای قلب و عروق و سایر مشکلات سلامتی و مرگ و میر مورد بررسی و آنالیز قرار گرفتند.
در این نوشته سعی داریم تا به ارتباط مصرف آب کافی و سلامت قلب و بدن بپردازیم.
سدیم زیاد بدن با مشکلات سلامتی ارتباط دارد
ملاک شناسایی افراد از نظر میزان مصرف آب، اندازه گیری سطح سدیم خون بود. تیم تحقیقاتی این مطالعه به تناوب و بصورت دوره‌ای غلظت سدیم خون این افراد را اندازه‌گیری می کردند تا مشخص شود آیا افراد به حد کافی هیدراته هستند یا خیر؟ سطح سدیم خون افراد می تواند مارکر و نشان دهنده مناسبی از میزان مصرف آب توسط افراد باشد.
در این بررسی اغلب افراد در طول مطالعه سدیم خون نرمال و بین ۱۳۵ تا ۱۴۶ میلی مول داشتند. محققین پی بردند که افراد با سطح سدیم بیش از ۱۴۴ میلی مول، به میزان ۲۱ درصد بیشتر از افراد با سطح سدیم کمتر از ۱۴۴ میلی مول، در معرض مرگ و میر هستند.
همچنین محققین مشاهده کردند که در مقایسه با دیگران، افرادی که سطح سرمی سدیم آنها بیشتر از ۱۴۲ میلی مول است، ۳۹ درصد بیشتر در معرض ابتا به بیماریهای مزمن و مهم مانند نارسایی قلب، آلزایمر، بیماریهای ریوی، سکته مغزی، دیابت و فشارخون بالا قرار دارند.
اگرچه میزان سدیم بدن نشانه خوبی از میزان مصرف مایعات است ولی به همین میزان ، دفع آب اضافه از کلیه‌ها یا افزایش تبخیر آب هم می تواند عامل افزایش سدیم باشد. به همین دلیل اگرچه بصورت کلی بالا رفتن سدیم خون به دلیل کم آبی است ولی در تفسیر نتایج این مطالعه باید احتیاط بیشتری کرد. برخی از دانشمندان معتقدند که این مطالعه نمی تواند یک رابطه علیتی بین مصرف آب و کاهش بیماریها و مرگ و میر را اثبات کند.
علاوه بر این، اینکه افراد شرکت کننده در مطالعه از چه طریقی و با استفاده از کدام مایعات یا آب توانسته‌اند میزان سدیم خون خود را کاهش دهند، معلوم نیست. همچنین اینکه غلظت سدیم افراد در زمانهای مابین دو اندازه‌گیری به چه شکلی بوده است هم مشخص نشده است.
با اینحال سطح سدیم به خوبی می تواند میزان هیدراتاسیون بدن افراد را نشان دهد و به همین دلیل است که با توجه به شرکت کنندگان زیاد مطالعه می توان استنباط کرد که سدیم پایین خون در کنار هیدارتاسیون و داشتن مایع مناسب برای بدن، می تواند به بهبود سلامتی و کاهش مرگ و میر افراد منجر شود.
چگونه مصرف آب شما را سالم نگه میدارد؟
شاید علت این موضوع فقط آب نباشد. افرادی که به مصرف منظم مایعات عادت دارند به احتمال زیاد سایر عادات سلامتی مانند ورزش مناب، خواب کافی و تغذیه سالم را هم رعایت می کنند. در اصل مصرف آب کافی جزیی از روش و سبک زندگی سالم این افراد است و بهبود سلامتی افراد شاید منحصر به مصرف آب کافی به تنهایی نباشد و مراقبت از سلامت با ورزش منظم و خواب خوب هم می تواند به پیشگیری از پیری و ابتلا به بیماریهای مزمن کمک کند.
مصرف آب کافی مفاصل شما را روان نگه می دارد و این امر با کاهش درد مفصلی باعث می شود تا شما بتوانید با درد مفصل کمتری ورزش کنید که این موضوع با کم کردن بی حرکتی می تواند کمک قابل توجهی به کاهش مرگ و میر و بیماریهای قلبی نماید.
کم آبی می تواند تأثیر قابل توجهی بر افزایش فشارخون و بالا رفتن قند خون شما داشته باشد.قند خون بالا و فشارخون کنترل نشده از علل اصلی بیماریهای قلبی و مضر برای سلامتی هستند.
خطر کم آبی برای بدن فقط تشنگی نیست. بدن شما در تلاش مداوم و روزانه برای حفظ تعادل مابین املاح و آب است و حفظ غلظت مناسبی از املاح در بدن، از اهداف اصلی هموستاز بدن است. ویتامینها، مواد معدنی، انتقال دهنده‌های عصبی و هورمونها همگی تحت تأثیر آب بدن هستند. اگر عدم تعادلی در این عناصر وجود داشته باشد، بدن نمی تواند کارایی و عملکرد مناسب خود را حفظ نماید و این چنین بدنی همواره در معرض صدمات و آسیب های مختلف قرار خواهد داشت.
آیا مصرف آب باعث کاهش سرعت پیری می شود؟
مکانیسم پیری و پیرشدن هنوز ناشناخته است و طبیعتاً عوامل تشدید کننده یا کاهش دهنده آن هم هنوز ناشناخته هستند. در مورد مصرف آب و ارتباط آن با روند پیر شدن هم هنوز مطالعه و تحقیق مهمی صورت نگرفته است.
با اینحال دانشمندان معتقدند تشنه ماندن و مصرف کم آب می تواند از روشهای مختلفی به تشدید پیری منجر شود:
۱- استفاده از آب زیاد باعث به جریان افتادن گردش خون و افزایش دفع ادرار از بدن می شود. این امر می تواند سموم بدن را دفع نماید و از آسیب به سلولهای بدن ممانعت کند.
۲- با کاهش مصرف آب، مکانیسم هایی در بدن فعال می شوند تا به جذب و حفظ آب طبیعی بدن کمک کنند. این مکانیسم ها بیشتر بر پایه ترشح هورمونهای متعدد از مغز هستند که باعث غلیظ شدن ادرار و کم کردن آب دفع شده از بدن می شوند. مطالعات نشان داده اند که این هورمونها و عوامل علاوه از کلیه ها می توانند بر سایر اعضا و ارگانهای بدن هم اثرگذار باشند که اغلب این اثرات منفی و در جهت تخریب سلولهای بدن هستند. به همین دلیل مصرف مقدار مناسب از آب می تواند به کاهش روند آسیب سلولی بدن کمک نماید.
چه میزان آب در روز برای بدن لازم است؟
پاسخ به این پرسش یکسان نیست و طبیعتاً نیاز به آب براساس وزن بدن، جنسیت، میزان فعالیت و نوع غذای مصرفی متفاوت است. افرادی که کار می کنند و به ویژه در محیط باز و در روزهای گرم سال فعالیت می کنند طبیعتاً به آب بیشتری نسبت به بقیه افراد نیاز دارند.
بصورت کلی گفته شده است که افراد به ۸ لیوان آب - لیوان ۲۵۰ سی سی - نیاز دارند. اصولاً مقدار زیادی از این آب از طریق غذا یا نوشیدنی های غیر از آب تأمین می شود و لازم نیست همه این نیاز از آب تأمین شود.
افراد زیادی صبر می کنند تا تشنه شوند و سپس آب می نوشند. اگرچه این تصور تا حدودی درست است و تشنگی نشان دهنده نیاز بدن به آب است ولی بهتر است افراد منتظر تشنه شدن نباشند و قبل از احساس تشنگی و فعال شدن مکانیسم های جبرانی تشنگی در بدن، از آب استفاده نمایند. این موضوع بویژه در مورد افراد مسن و افراد معلول بسیار مهم است زیرا این افراد احساس تشنگی کم یا ضعیف شده دارند و اصولاً شاید با کم شدن آب بدن احساس تشنگی هم نداشته باشند.
علایم کم آبی چیست؟
شما به چندین روش می توانید متوجه کم آبی بدن خود شوید. معروف ترین و بهترین راه در افراد سالم و جوان، احساس تشنگی است. احساس تشنگی به معنای کمبود آب در بدن است و یکی از راههای دفاعی بدن در برابر کم آبی است. البتّه راههای دیگری هم برای پی بردن به کمبود آب بدن وجود دارد که عبارتند از:
ادرار به رنگ زرد پررنگ یا تیره: اگر ادرار روشن باشد یا با مقدار کمی رنگدانه زرد همراه باشد به معنای آب کافی بدن است. ادرار پررنگ و قهوه‌ای به معنای کمبود آب بدن است.
- خشکی لب و دهان
- احساس ضعف و بی حالی
- خستگی مزمن و مفرط
- یبوست و سفتی مدفوع
- پوست شل و آویزان به ویژه در افراد مسن
دیدگاه خود را بنویسید